به گزارش پایگاه خبری «عصر کالا»، با وجود سابقه چندین ساله تولید کنندگان داخلی در خصوص تولید لوازم خانگی، هنوز محصولات ساخت داخل با اقبال چندانی نه برای بازار داخلی و نه برای بازارهای هدف صادراتی مواجه نیستند. علاوه بر تنگناهای تامین مالی، فناوری قدیمی و هزینه تمام شده بالانیز در به رکود کشاندن صنایع داخلی مزید علت شده اند. هنوز هم وضعیت کیفیت کالاها و نیز چگونگی ارایه خدمات پس از فروش ، از جمله نقاط صنایع تولیدی لوازم خانگی و بسیاری دیگر از صنایع کشورمان است. در این شرایط به نظر می رسد تعامل با شرکای خارجی راه گریز تولید کنندگان داخلی از این بن بست است. رویه‌ای که برخی سرمایه گذاران داخلی مانند شرکتهای سام الکتریک و تکوین الکترونیک از چند سال پیش در دستور کار قرار داده‌اند. فعالیت مجموعه های تولیدی سام در زمینه تولید محصولات در ایران، به 19 سال پیش و با تولید تلویزیون‌های سی آرتیباز می گردد. در آن زمان، شرکای ایرانی سامسونگ به تدریج ازواردات محصول کامل به سمت تولید حرکت کردند. با تغییر نسل تلویزیون‌های سی آر تی، مجموعه سام الکترونیک نیزدر راستای انتقال فناوری روز دنیا ، تولید و عرضه این محصولات در داخل کشور را در دستور کار قرار داد به نحوی که اکنون تلویزیون‌های روز دنیا با همان کیفیتی که در کره جنوبی تولید می شود در ایران نیز توسط کارگران و متخصصین کشورمان تولید و عرضه می شود.یکی از خروجی های بسیار خوب این تفکر برای کشور، اشتغال بوده است . اکنون در شرکتهای تولیدی سام، حدود 2 هزارو 500 نفر به صورت مستقیم و حدود 30 هزار نفر نیز به طور غیر مستقیم اشتغال دارند . این گروه در حال حاضر متشکل از 4 کارخانه تولیدی و مجموعه خدمات پس از فروش است. تلویزیون، مانیتور ، جارو برقی، لباسشویی ، یخچال و ساید از جمله محصولاتی است که اکنون در کارخانجات تولیدی لوازم خانگی و صوتی – تصویری ، با سرمایه گذرای عظیم تولید می شود . در حوزه تولید تلویزیون داخلی سازی از سالها پیش شروع شده و توسعه یافته است . گروه سام در حوزه لوازم خانگی و ازحدود سه سال پیش ،با پیشینه خوب داخلی سازی تلویزیون و جلب اعتماد طرف خارجی، به افزایش عمق ساخت داخل محصولات خانگی سامسونگ نیز مبادرت کرده است به نحوی که اکنون در حوزه ماشین لباسشویی و جاروبرقی اقدامات موثری در زمینه ساخت داخلی انجام شده و از سال گذشته نیز سرمایه گذاری قابل توجهی در حوزه تولید یخچال و ساید صورت گرفته است . این اقدامات شامل ورود ماشین آلات و قالب‌های تولیدی قطعات و نصب خطوط تولیدیبوده است . خطوطی که در هفته دولت ، فعالیت تولیدی خود را با تولید درب و بدنه یخچال آغاز می کند. با افتتاح خطوط تولید این محصول،300الی400 نفر نیروی جدید نیز به کار گرفته خواهند شد. گرچه نام برند سامسونگ بر روی این محصولات موجب شده تا برخی گمان کنند که محصولات عرضه شده توسط این گروه وارداتی بوده و توسط نیروی کار کره‌ای تولید می شود اما خرید ماشین آلات و قالب‌های تولید قطعات لوازم خانگی با هزینه بسیاربالا و استفاده از نیروی کار ایرانی گواهی بر حرکت گروه سام به سمت تولید داخل این محصولات است. نکته قابل توجه آن است که سرمایه گذاری کلان صورت گرفته در این گروه توسط سهامداران ایرانی و بدون دریافت هیچ تسهیلاتی از دولت صورت گرفته است. برای واکاوی چگونگی داخلی سازی محصولات برند سامسونگ در ایران با سید علیرضا موسوی ، مدیر عامل شرکت سام الکترونیک و عضو هیات مدیره شرکت تکوین الکترونیک به گفت و گو نشسته‌ایم که می خوانید.
***
تاکنون چه اقداماتی برای بومی سازی و انتقال تکنولوژی ساخت لوازم خانگی سامسونگ به ایران صورت گرفته است؟
گروه سامبا سرلوحه قرار دادن اقتصاد مقاومتی ،اقدامات موثری برای بومی سازی تولید و انتقال دانش فنیساخت داخل، در کشورانجام داده است . این گروه با سرمایه گذاری در بخش تکنولوژی و ماشین آلات ، عمق بخشیدن به ساخت داخل را هدف گیری کرده است  تا جایگاه کشور عزیزمان ایران را در حوزه لوازم خانگی و خودکفایی در این حوزه ارتقا بخشد. با سرمایه گذاری عظیم صورت گرفته در گروه سام ، توافق خوبی با طرف خارجی انجام شدهتا سامسونگ گروه سام را به عنوان هاب منطقه انتخاب نماید. با این توافقنامه، از این پس محصولات سامسونگ در ایران تولید و با ظرفیتهای کمی و کیفی موجود ، قابلیت صادرات به کشورهای منطقه را خواهند داشت.اکنون قطعات بسیار پیشرفته الکترونیکی نظیر بوردها و آی پی ها و نیز قطعات تزریقی تماما در داخل کشور تولید می شود و تکنولوژی ، ماشین آلات و قالب‌های تولید این قطعات در کارخانه های تولیدی موجود می باشد. اشاره به وجود تجهیزات و قالبهای سنگین در مجموعه سام از آن جهت مهم است که یکی از ملاکهای تولیدی بودن یک بنگاه تولیدی،  وجود این تجهیزات ساخت در آن بنگاه است. بر این اساس و در حال حاضر، تعمیر، نگهداری و حتی تغییرات مورد نیاز بر روی ادوات و قالب‌های تولید لوازم خانگی توسط متخصصین داخلی صورت می گیرد و در این زمینه گروه سام کاملا به دانش فنی مورد نیاز تسلط یافته و کاملا خودکفاست. در واقع داخلی سازی قطعات لوازم خانگی سامسونگ با سرمایه گذاری بر روی ماشین آلات و انتقال دانش فنی آغاز شده است. این شیوه تعامل می تواند فرصت خوبی برای کشورمان باشد و می تواند نگرش مردم را به تولیدات داخلی ارتقا بخشد . مجموعه ساممصمم است تا با تولید و عرضه لوازم خانگی با کیفیت تحت برند سامسونگ در داخل کشور، اعتماد مشتریان را به کالای ساخت داخل تقویت نماید.
تاثیر تحریم‌ها بر همکاری این برند کره‌ای با شریک ایرانی چگونه بوده است؟
به جرات می توان گفت که اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه کشورمان تاثیر چندانی بر همکاری ما با سامسونگ نداشته و بسیاری از ماشین آلات و قالب‌هایی که اکنون در کارخانه موجود است در دوران تحریم وارد کشور شده و طی دو سال گذشته ماشین آلات بیشتری را وارد کشور کرده‌ایم. تمامی مراحل نصب ، راه اندازی و انتقال دانش خطوط جدید با همکاری طرفین انجام شده است
به طور شفاف اکنون چه میزان قطعات مورد نیاز تولید در شرکتهای سام از محل تولیدات داخلی تامین می گردد؟
وجود خطوط تولیدیبرای تولید قطعات جاروبرقی ، ماشین لباسشویی ، تلویزیون و مانیتور گواهی بر عمق داخلی سازی قطعات لوازم خانگی در کشورمان است به نحوی که اکنون در زمینه این محصولاتپیشرفت بسیار خوبی در داخلی سازی قطعات روی داده است. برخی گمان می کنند که قطعات محصولات سامسونگ تماما وارداتی بوده و در این کارخانه مونتاژ می شود اما وجود قالب‌ها و تجهیزات تولید قطعات و روند تولید آنها در کارخانه گواهیبر عمق داخلی سازی محصولات خانگی و صوتی – تصویری در گروه سام است که با بازدیدی ساده از کارخانجات تولیدی این امر قابل مشاهده است . در ضمن بسیاری از قطعات مورد نیاز تولید نیز توسط پیمانکاران ایرانی در حال تامین است .
وزارت صنعت چارچوب‌های مشخصی را برای همکاری تولید کنندگان داخلی با شرکای خارجی در صنایع مختلف مانند خودرو و لوازم خانگی تعیین کرده است، در چارچوب همکاری شما با سامسونگ، این موضوعات چگونه رعایت شده است؟
در مورد تلویزیون تا دو دهه قبل ، این کالا به صورت محصول نهایی سی بی یو وارد کشور می گشتاز این رو شاید نتوان انتظار داشت که در زمانی کوتاه ، عمق ساخت داخل این محصول در کشور افزایش یابد. برای تولید چنین کالاهایی در کشور باید سیر مراحل مختلف شامل تبدیل اس. کی. دی به سی. کی دی و بعد عمق بخشیدن به تولید داخل طی شود، در مورد لوازم خانگی نیز باید با شیب ملایمی داخلی سازی صورت گیرد چرا که تا سه سال قبل برخی لوازم خانگی مانند جاروبرقی و ماشین لباسشویی به صورت ساخته شده وارد کشور می شده است اما اکنون مشاهده می کنیم که از مراحل سی کی دی یا واردات قطعات عبور کرده و با نصب ماشین آلات تزریق و بدنه به ساخت داخل عمق بخشیده‌ و دیگر بحث سی کی دی بودن قطعات مطرح نیست بلکه بحث اصلی تولید داخل است. اکنون در زمینه تولید تلویزیون بنابر اعلام وزارت صنعت پیشرفت بسیار خوبی در راستای داخلی سازی با تولید برد اصلی ، برد تغذیه و قطعات تزریقی را حاصل شده است و فقط ماژول تلویزیون به دلیل نداشتن توجیه اقتصادی برای تولید داخل کشور، از کره وارد می شود چرا که برای تولید ماژول باید تولید سالانه 13 تا 14 میلیون قطعه‌ای انجام شود تا به لحاظ اقتصادی توجیه داشته باشد. این در حالی است که مجموع مصرف سالانه تلویزیون در کشورمان حدود 2 تا 2 میلیون 500 هزار دستگاه است. البته در حوزه تعمیرات ماژول یا همان پنل تلویزیون در نمایندگی‌های مجاز خدمات پس از فروش ، مجوزهای لازم از طرف خارجی گرفته‌ شده است.
آیا برنامه زمانبندی برای رسیدن به سقف داخلی سازی لوازم خانگی تحت نظر این برند کره‌ای در چارچوب این قرارداد دیده شده است؟
بر اساس قرارداد منعقده با سامسونگ، این برند اعلام کرده است که اگر قطعاتی تولید شود که به برند آسیبی نرساند، نه تنها طرف کره‌ای هیچ مشکلی برای داخلی سازی ندارد بلکه این آمادگی را دارد تا توسعه داخلی سازی نیز هدف گذاری شود.برای این منظور و در مورد داخلی سازی موتور برخی ماشین‌های لباسشویی با تولید کنندگان داخلی مذاکراتی از سوی گروه سام صورت گرفته و حتی نمونه‌های موتور تولید داخل ، برای مرکز تحقیقات سامسونگ ارسال شده است تا انطباق کیفی این قطعات با کیفیت استانداردمورد ارزیابی قرار گیرد. اگر از نظر کیفیت نظر طرف کره‌ای جلب شود مشکلی برای عمق بخشی به داخلی سازی وجود ندارند و طی دو سال گذشته نیز هر آنچه که به طرف کره‌ای برنامه های توسعه ای در این خصوصارائه شده است، با روی باز پذیرفته‌اند.
برای داخلی سازی یخچال نیز برنامه زمانبندی بر مبنای آنچه وزارت صنعت اعلام کرده در دستور کار قرار گرفته استکه با توجه به تجربه بسیار خوب مجموعه سام در عمق بخشیدن به داخلی سازی قطعات در حوزه محصولات خانگی ، تولید بدنه یخچال، دیگ ، درام ، وزنه لباسشویی و سایر قطعات تزریقی در این حوزه انجام شده است.
در چارچوب قرارداد با شریک کره‌ای برای صادرات چه اقداماتی انجام شده است؟
گروه سام در حال مذاکره با طرف کره ای است تا سهمی از صادرات محصولات و قطعات سامسونگ را به دست آورد .در اولین گام تولید و صادرات قطعاتی مانند کابینت‌های پشت تلویزیون که در کارخانجات گروه سام تولید می شود هدف گذاری شده است .
مواد اولیه تولید مانند فرآورده‌های پتروشیمی و ورق فولادی را چگونه تامین می کنید؟
برخی مواد اولیه در داخل کشور تامین می شود . گروه سام با حدود 40 پیمانکار داخلیقرارداد دارد که این پیمانکاران قطعاتی مانند قطعات تزریقی پلاستیکی ، کارتن های بسته بندی و ... را تولید و در اختیار گروه سام قرار می دهند. در خصوص مواد اولیه نیز مواد اولیه ای که در داخل کشور تولید شده با در نظر گرفتن فاکتورهای کیفیت، در اولویت خرید گروه قرار گرفته است .
آیا در زمینه تحقیقات آرندی نیز اقداماتی انجام داده‌اید ؟
در این زمینه به صورت مشترک فعالیتهای زیادی انجام می شود و همزمان با همکاری با طرف کره‌ای، گروه سام نیز فعالیتهای مستقل بسیاری انجام می دهد. در حوزه تحقیقات ، گروه سام دارای مرکز تحقیقات بسیار متمرکز و قدرتمندی است و این مجموعه با مجموعه دانشگاهی نیز تبادل اطلاعات مستمر دارد . واقعیت آن است که در زمینه فناوری ساخت لوازم خانگی ، گروه سام به دلیل تجربه ارزشمند خود در ارتباط دائمی و مستمر باحوزه ناب فناوری سامسونگ، بخش عمده ای از بومی سازی قطعات، خصوصا قطعات لباسشویی، مانیتور، تلویزیون و جاروبرقی را صرفا از طریق مهندسان ایرانی به انجام رسانده است. در خصوص هماهنگی مرکز تحقیقات گروه سام و برند کره‌ای مشکلی وجود ندارد.در زمینه آرندی سرمایه‌گذرای خوبی انجام شده است و در حوزه لباسشویی ، یخچال و تلویزیونبه جرات می توان گفت که هیچ شرکت ایرانی به اندازه گروه سام در این حوزه سرمایه گذرای نکرده است. همکاری ما در زمینه آرندی و داخلی سازی قدم به قدم و دوسویه است و تنها شرط تولید داخل از منظر شرکت سامسونگ ، حفظ کیفیت است. تجربیات طرف کره ای بسیار ارزشمند است وگروه سام در بسیاری از حوزه ها از این شریک کره‌ای الگوبرداری می نماید.
علت نبود برخی مدل‌های لوازم خانگی در بازار کشور چیست، آیا این لوازم وارداتی است؟
هیچ محدودیتی برای عرضه انواع مدل‌های لوازم خانگی وجود نداردولی واقعیت آن است که به دلیل رشد سطح آگاهی اجتماعی بسیاری از برندها توان رقابت در ایران را ندارند . در حال حاضر نیز بسیاری از برندهای صاحب نام خصوصا در محصولات صوتی و تصویری در ایران دیده می شود ولی باید پذیرفت که هیچ یک جایگاه سامسونگ را ندارند . این بدلیل اطمینان مردم از کیفیت کالاها ، قیمت مناسب و از همه مهمتر خدمات پس از فروش متمایز محصولات سامسونگ است .
طی چند سال گذشته قاچاق لوازم خانگی یا واردات قطعات لوازم خانگی با تعرفه پایین و مونتاژ و عرضه محصول نهایی با تعرفه پایین تر از جمله معضلات این صنعت بوده است، دیدگاه شما نسبت به این موضوع چیست؟
گروه سام در چارچوب مشخص شده وزارت صنعت و قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت کرده و قطعات مورد استفاده این گروه ، طبق استانداردهای روز دنیا،  تولید و به کار گرفته می شود. برای این منظور نیز سرمایه گذاری بسیاری در حوزه تامین ماشین آلات انجام داده است . در حوزه واردات نیز قوانین و ملاحظات گمرکی تماما مد نظر می باشد. قاچاق برای گروه سام و برای تمامی حوزه های تولیدی کشورمان بسیار آسیب رساننده است . محصولات قاچاقهزینه بالایی را برای یک برند ایجاد می نمایدو تصویر آن برند را در سطح اجتماع مخدوش می سازد. از طرفی شرایط رقابتی نابرابری بین گروه های تولیدی و گروههایی که کار قاچاق را انجام می دهند ایجاد می نماید . به نوعی فرایند قاچاق فرایندی دو سر سوخت برای تولید کننده و مصرف کننده است . در خصوص اعمال تعرفه های گمرکی برای محصولات وارداتی ،  در همه کشورهای دنیا نقشه راه ترسیم می شود زیرا مجموعه های تولیدی در صورت پایین آمدن تعرفه واردات محصول بسیار آسیب پذیر می شوند . نظام تعرفه گمرک در خصوص قطعات وارداتی ، به شرط داشتن برنامه ای هدفمند می تواند نتایج بسیاری را به ارمغان آورد . این نظام با تشویق و حتی الزام صنایع برای حرکت به سمت عمق بخشیدن به تولیدات داخلی و بومی سازی، می تواند توسعه صنایع داخلی را به ارمغان آورد.
اکنون ارایه خدمات پس از فروش پاشنه آشیل بسیاری از صنایع کشور است و مقرر شده تا از ابتدای مهر ماه لوازم خانگی فاقد گارانتی وخدمات پس از فروش از سطح بازار جمع آوری شود، رویکرد شما به این موضوع چیست؟
گروه سام الکتریک حدود هزار نمایندگی خدمات پس از فروش در سراسرکشور در بخش‌های لوازم خانگی، صوتی و تصویری، کولر گازی و آی.تی دارد که به طور میانگین در هریک از این نمایندگی‌ها 10 تا 11 نفر مشغول به کار بوده و در مجموع در حوزه خدمات پس از فروش برای 11 هزار نفر نیروی کار ایرانی اشتغالزایی شده است. در حوزه ساخت و خدمات س از فروش،دو رویکرد اساسی در دستور کار قرار گرفته است که این عوامل این گروه  را از رقبا متمایز نموده است. یکی ساخت و ارایه کالای با کیفیت و دیگری ارایه خدمات پس از فروش مناسب. گروه سام به  ارایه خدمات پس از فروش مناسب اعتقاد دارد و بر این مبنا ارایه خدمات گارانتی تا 18 ماه و تامین قطعات تا 10 سال را ضمانت کرده است . برای تحقق تامین 10 ساله قطعات نیز انباری متشکل از 25 هزار قطعه در مدل‌های مختلف تجهیز شده است که مخصوص خدمات پس از فروش است. این گروه بصورتی عملی و عینی خود را ملزم به تامین قطعه و جلب رضایت مشتریان می داند. تخصیص نمایندگی در شهرها نیز بر مبنای میزان فروش و جمعیت است . راه اندازی کال سنتر مرکزی سیستم خدمات پس از فروش با سرمایه گذاری سنگین به صورت آنلاین یکی از فعالیتهای صورت گرفته چند ساله اخیر گروه سام است که بصورت 24 ساعته آماده پاسخگویی به مشتریان است. گروه سام پس از فروش محصول نیز نظرسنجی از مشتریان را در برنامه خود دارد که آیا از خدمات ارایه شده رضایت حاصل شده است یا خیر یا میزان رضایت مشتری از خدمات چقدر است. در حوزه خدمات پس از فروش ، جمع آوری محصولات فاقد گارانتی از بازار یک الزام و احترام گذاشتن به شان خریدار ایرانی است .
نرخ ارایه خدمات گارانتی محصولات شما چگونه تعیین می شود؟
در دوره گارانتی تامین قطعات و ارائه خدمات برای قطعاتی که بدلیل ایرادات ذاتی دچار مشکل می شوند هزینه‌ای برای مشتری ندارد. در دوره وارنتی نیز نرخ قطعات و خدمات بر اساس نرخنامه مصوب کمیسیون‌های نظارت هر استان تعیین می شود .
نحوه تعامل شما با سایر تولید کنندگان داخلی چگونه است؟
احترام خاصی برای همه تولید کنندگان داخلی لوازم خانگی قائل هستیم و آمادگی تبادل اطلاعات با آنها را داریم. همچنین با انجمن‌های تولید کنندگان لوازم خانگی و صوتی و تصویری نیز همکاری خوبی داریم.باید توجه کنیم که تنها با ارایه کالای با کیفیت وخدمات پس از فروش مناسب است که می توانیم در بازار باقی بمانیم. درست است که برند ما یک برند خارجی است اما با رویکرد اتخاذ شده در گروه سام ، به کام تولید ایرانی است . ایجاد اشتغال، بومی سازی و ارایه کالاهای با کیفیت و خدمات پس از فروش مناسب در جوهره این تولید داخلی است و شعار ما بومی سازی فناوری با هدف اشتغال جوانان عزیز ایرانی و عمق بخشیدن سالانه به تولید داخل است. همیشه در مذاکرات به دنبال لحاظ کردن منافع کشورمان و ارایه کالاهای با کیفیت و خدمات پس از فروش مناسب بوده‌ایم. طی سه سالی که در حوزه لوازم خانگی ورود کرده‌ایم، پیشرفت‌های خوبی داشته‌ایم و با این روند کمتر از 10 سال آینده حرف‌های زیادی برای گفتن در بازار لوازم خانگی خواهیم داشت. در سال اقتصاد مقاومتی و به استعانت از بیانات رهبر عزیز ایران اسلامی، اقدام و عمل را سرلوحه کارمان قرار داده‌ایم.