به گزارش پایگاه خبری «عصر کالا» به نقل از باشگاه خبرنگاران، حوزه قالی بافی و بافت فرش دستباف حوزه یی است که سابقه چندین ساله در ایران دارد و اشتغال در این بخش  همیشه مورد توجه دولتمردان و کارشناسان بوده است زیرا با حداقل هزینه هر خانواده می تواند  در خانه خود دار قالی نصب کرده و درآمد مناسبی را کسب کند ، از طرف دیگر میزان اشتغال در جامعه بالا رفته  و با افزایش تولید می توانیم شاهد رونق بیشتر بازارفرش در ایران و همچنین گسترش صادرات در بازارهای جهانی باشیم.

بنابراین توجه به امر تحقیق و پژوهش در حوزه فرش توسط کارشناسان مطرح شده و به نظر می رسد در صورتی که بر اساس تحقیقات درست برنامه‌ریزی بلندمدت مناسبی برای افزایش اشتغال در حوزه فرش دستباف داشته باشیم ،می توانیم به افزایش اشتغال در این حوزه امید بیشتری داشته باشیم.

متاسفانه در سال‌های گذشته شاهد بودیم که  اشتغال در این حوزه کاهش پیدا کرده و شاید دلایل اصلی این موضوع، پرداخت یارانه به روستانشینان و افزایش سطح تحصیلات جوانان و تن ندادن به کارهای سنتی آبا و اجدادی همچون قالیبافی باشد.

گسترش علم روز در بافت فرش و افزایش تحصیلات آکادمیک در جوانان می تواند موجب اشتیاق بیشتر نسل جوان به سمت این هنر-صنعت قدیمی و کهن ایرانی شده و این حوزه را از رکود خارج کند.

برای  مشخص شدن زوایای بیشتری از این موضوع با محمد ویسیان، سرپرست معاونت تحقیقات و آموزش مرکز ملی فرش ایران  به گفتگو نشسته ایم:

چه اقداماتی در مرکز ملی فرش ایران برای ارتقاء سطح آموزش صورت میگیرد؟

ویسیان:ما یکسری دوره‌های آموزشی برگزار می‌کنیم برخی از آنها تحت عنوان دوره های آموزشی عمومی جهت ارتقاء مهارت قالیبافی در روستاها برگزار می شود و برای کسانی است که قالی بافی را بلدند ولی لازم دارند کیفیت آن را بالا ببرند ،علاوه بر آن در 27 مرکز اموزش که در حوزه فرش در کشور وجود دارد دوره های تخصصی مانند مربی قالی بافی ، دوره های تخصصی استادی و غیره برگزار می‌شود که در آن دانش آموخته ها را برای آموزش آماده کرده و به تمام کشور بعنوان استاد اعزام می کنیم.

با توجه به اینکه در سال اقتصاد مقاومتی تولید و اشتغال هستیم آیا مرکز ملی فرش ایران برنامه خاصی در جهت افزایش تولید و اشتغال در حوزه فرش دستباف دارد؟

ویسیان:با توجه به سال اشتغال و تولید دوره های آموزشی تخصصی در مرکز آموزش فرش ایران همچون ، نقاشی  فرش،راهنمایان گردشگری ،رفوگری ، قالیشویی و غیره برگزار می‌شود که  دوره های تخصصی بر اساس نیاز جامعه برگزار شده و نسبت به سالهای قبل با دقت و کیفیت بیشتری تشکیل می شوند.

چرا اشتغال در حوزه فرش دستباف در کشور همیشه مورد توجه خاص بوده است؟

ویسیان:باید توجه داشت که قالیبافی جز مشاغلی است که با کمترین آورده یعنی حداقل 5 میلیون تومان می تواند یک شغل پایدار ایجاد کند و فارغ از بحث اشتغال با توجه به پیشینه فرهنگی و هنری ،همه ی مسئولان و مردم نگاه ویژه ای به آن داشته و با توجه به اینکه امسال نیز، سال اقتصاد مقاومتی تولید و اشتغال است. نگاه ویژه مرکز ملی فرش ایران به این مقوله شدت بیشتری بخود گرفته است.متاسفانه میزان اشتغال در حوزه قالیبافی به ویژه در روستاها در چند سال گذشته پایین آمده و یکی از دلایل اصلی  این موضوع پرداخت یارانه به روستانشینان بوده است.

در حوزه مدیریت دانش در مرکز تحقیقات مرکز ملی فرش ایران چه اقداماتی صورت گرفته است؟

ویسیان: فعالیت های موثری در مرکز ملی فرش ایران در  مقوله هنر طراحی و حرفه ای صورت گرفته و در حال ثبت همه ی روش های قدیمی در حوزه بافندگی قالی هستیم و مدیریت دانش در مورد فرش بصورت کامل در حال  انجام است.  زیرا .باید  توجه داشت که بسیاری از دانش ها در این حوزه سینه به سینه منتقل شده و استادان و فعالان حوزه فرش برخی از تجربیات خود را انتقال نمی دادند.تهیه  مستند تاریخ شفاهی ایران نیز یکی دیگر از اقدامات این مرکز در سالهای گذشته بوده است ، همچنین ثبت نشان جغرافیایی فرش مناطق نیز از جمله فعالیت های مهمی بود که تا به حال  46 منطقه را ثبت کرده ایم وثبت  6 منطقه در اواخر سال 95 اتفاق افتاد.

در زمینه ثبت جهانی فرش های منطقه ای ایران چه اقداماتی صورت گرفته است؟

ویسیان:ما برای اینکه از کپی برداری طرح و نقشه فرش های مناطق مختلف کشور توسط کشورهای رقیب جلوگیری کنیم نشان جغرافیایی فرش مناطق مختلف ایران را  در سازمان جهانی مالکیت فکری به ثبت رسانده ایم ،پس از اینکه مرحله ثبت ملی فرش انجام شد به  سازمان جهانی مالکیت فکری ارسال می‌شود و یک سری از کشورهایی که عضو این سازمان هستند این موضوع را مورد بررسی قرار داده و به تایید می رسانند و خوشبختانه تا به حال 29 منطقه  فرش ایران با همکاری اداره کل مالکیت به ثبت رسیده است.

آیا تحقیق  و پژوهش در حوزه فرش،در  تقویت بازار فرش ایران تاثیری  دارد؟

ویسیان:پژوهش چراغ راه تولید است اگر ما می‌خواهیم تولید خوبی داشته باشیم باید در وهله اول تحقیقات گسترده‌ای صورت دهیم هر کدام از پروژه های تحقیقاتی ما در حوزه تقویت بازار فرش کشور موثر بوده و از آنجایی که حرفه قالیبافی نیاز بسیار کمی به واردات مواد اولیه دارد اگر پژوهش مناسبی در مورد مواد اولیه صورت گیرد، باعث ارتقاء کیفیت داخلی شده و بازار هم رونق پیدا می‌کند.

در زمینه‌ی تعاون و همکاری با مراکز آموزش عالی کشورو  آموزش و پرورش چه اقداماتی صورت داده اید؟

ویسیان:مرکز ملی فرش ایران هر ساله المپیاد فرش برگزار می کند و در آنجا تعامل بسیار بالایی با هنرستان های کشور و مراکز آموزش فرش داریک واز نوآوری ها به نحو مطلوبی استقبال می شود و از طرف دیگر  برای آنها دوره های آموزشی برگزار کرده و سرفصل های کتاب های هنرستان نیز توسط مرکز ملی فرش ایران تعیین می‌شود. همچنین در حال حاضر فراخوان عمومی داده ایم و از دانش آموخته های فرش  دعوت بعمل آمده تا در  المپیاد فرش امسال شرکت کنند.

در پایان چه صحبتی برای جمع  بندی موارد ذکر شده دارید؟

ویسیان:مادر مرکز ملی فرش ایران به عنوان متولی هنر صنعت فرش دستباف وظیفه خود می‌دانیم که از بافنده فرش در همه ی ابعاد حمایت کرده و نیازهای آنها را تامین کنیم و هر آموزش و پژوهشی انجام می دهیم با هماهنگی و نیازسنجی  سازمان صنعت معدن تجارت استان ها ،اتحادیه‌ها و تشکل‌های فرش استانی صورت می گیرد .ما تمام تلاش خود را می کنیم تا  رسالتمان را در حوزه ی فرش  به بهترین صورت انجام دهیم تا در آینده شاهد شکوفایی این هنر صنعت ایرانی در داخل و خارج از کشور باشیم.