عصر کالا- هنگامی که صحبت از گارانتی یا خدمات پس از فروش میشود، ناخودآگاه ذهن همگان به سمت بازار موبایل یا بازار لوازمخانگی کشیده میشود.
به گزارش پایگاه خبری «عصر کالا» به نقل از کسب و کار، البته اینکه داشتن گارانتی برای هر کالایی ضرورت دارد، قابل قبول است، اما این دو بازار با توجه به نوع کالایی که دست مردم میدهند، گارانتی با نامشان عجین شده است. این روزها بازار لوازمخانگی نیز مانند بسیاری از بازارها پر است از کالاهای بیکیفیت که یا به صورت واردات مجاز یا به صورت قاچاق و با بدترین کیفیت ممکن وارد کشور میشود.
در حال حاضر بازار لوازمخانگی چینی که حتی کارخانه تولیدکننده آن هم مشخص نیست، داغ است و این کالاها به صورت قاچاق وارد میشوند و گارانتیهای تقلبی آنها نیز در چاپخانهها چاپ شده و روی این کالاها نصب میشود. در واقع، لوازمخانگیای که تقلبی است، با گارانتی بهظاهر معتبر و با شماره سریال فروخته میشود، اما زمانی که مصرفکننده برای استفاده از خدمات پس از فروش مراجعه میکند، متوجه میشود محصول و گارانتی تقلبی بوده است.
تمام عرضهکنندگان کالا و خدمات، مسئول سلامت کالا و خدمات عرضهشده مطابق با ضوابط مندرج در قوانین هستند. به عبارتی فروشنده نیز حین فروش، درست زمانی که دارد تبلیغ کالای خود را میکند، باید حواسش باشد که برابر قانون به حرفهایی که میزند، عمل کند. این قانون به همین جا ختم نمیشود. عرضهکنندگان کالا و خدمات و تولیدکنندگان مکلفند ضمانتنامهای را که دربردارنده مدت و نوع ضمانت است، همراه با صورتحساب فروش که در آن قیمت کالا یا اجرت خدمات و تاریخ عرضه درج شده باشد، به مصرفکنندگان بدهند.
این در حالیست که یکی از مهمترین شاخصههای مشتریمداری در بازار کشورهای پیشرفته و توسعهیافته خدمات در حین فروش است. کارشناسان و متخصصان امور بازاریابی خدمات حین فروش را چنین تعریف میکنند: «خدمات حین فروش عبارت است از خدماتی که مشتری از زمان پرداخت هزینه و قیمت کالا و محصول تا لحظه مصرف از کالا به آنها نیاز دارد.» مثل چگونگی نصب کالا و آموزش نحوه استفاده از آن، حمل دستگاه تا منزل مشتری طوری که دچار مشکل فنی نشود و... اینها همه خدمات حین فروش هستند. با این همه در ایران نه تنها این خدمات سهگانه در اغلب موارد از سوی فروشندگان به مشتری ارائه نمیشود، بلکه عموما مشتریان نیز ضرورتی در بازخواست و تقاضا برای دریافت چنین خدماتی نمیبینند. البته نباید این نکته را نیز از نظر دور کرد که در سالهای اخیر بسیاری از فروشندگان و مصرفکنندگان به اهمیت این نکته توجه کردهاند و شاید حتی بتوان آن را بیشتر نوعی الگوبرداری موفق از شرکتهای خارجی دانست که به اهمیت این نکته در کشورهای دیگر واقفند.
شباهت کارتهای گارانتی تقلبی با کارتهای اصلی
محمد طحانپور، رئیس اتحادیه لوازمخانگی
واردات خود به تنهایی موضوعی است که باید درباره آن بحث و بررسی شود. حال در این میان مشاهده میشود که در وارداتی که به صورت قانونی انجام میشود، اثری از خدمات پس از فروش یا همان گارانتی معتبر نیست. در این میان ممکن است برخی از فروشندگان خود مستقیم به صورت موازی از کشورهایی همچون امارات و از طریق گمرکات رسمی لوازمخانگی وارد کنند که حق و حقوق دولت را هم میپردازند، اما از آنجایی که این کالا بهطور موازی وارد شده، گارانتیای که روی کالا در نظر میگیرند، مربوط به یک شرکت متفرقه است که نحوه خدماترسانی آن مشخص نیست. این درحالیست که واردکنندگان لوازمخانگی باید قبل از واردات، شرکت معتبر گارانتی و ضمانت را معرفی کنند و کالا باید از کشور مبدأ خریداری و به کشور وارد شود. از سوی دیگر، برخی واردکنندگان لوازمخانگی به دلیل گارانتی نبودن کالای وارداتی، پس از هماهنگی با تعمیرکاران متفرقه اقدام به ارائه گارانتی همراه با کالا میکنند، در حالی که این خدمات پس از فروش، تقلبی و غیر قابل اعتماد است. شباهت کارتهای گارانتی تقلبی با کارتهای اصلی به حدی است که فقط میتوان از طریق ارائه شماره سریال به شرکت ارائهدهنده خدمت از اصل یا تقلبی بودن آن مطمئن شد. اما متاسفانه میتوان گفت که کارتهای گارانتی تقلبی در بازار به چاپ میرسد. چاپ کارتهای گارانتی تقلبی به یکی از مشکلات مهم در ارائه خدمات پس از فروش تبدیل شده است. این کارتها کاملا شبیه کارتهای اصلی است، با این تفاوت که وقتی خریدار با مشکلی مواجه میشود و با شرکت تماس میگیرد، شماره سریال مندرج روی کارت با سیستم شرکت همخوانی ندارد و همین مساله سبب شده تا بخشی از شکایتها را به خود اختصاص دهد و جالب اینجاست که حتی فروشنده هم از این موضوع اطلاعی ندارد. اگر دولت واقعا اراده برخورد با متخلفان را دارد، باید جلوی قاچاق و چاپ کارتهای گارانتی تقلبی را بگیرد. از طرف دیگر گارانتیهای تقلبی مربوط به کالاهایی میشود که در فضای مجازی به فروش میرسند. در حال حاضر عرضه کالا در فضای مجازی بزرگترین مشکل این صنف است. این ضمانتنامهها کاملا تقلبی و غیر قابل پیگیری است. شکایات متعدد درباره کالاهای فروختهشده در شبکه مجازی ادامه دارد و این کالاها بدون کیفیت و پرمصرف هستند. ضرورت دارد اشاره شود که ارائه ضمانت موجب امنیت خاطر در استفاده از محصولات است و کالاهای دارای ضمانت قیمت بیشتری نسبت به کالاهای بدون خدمات پس از فروش دارد و این درحالیست که کالای گارانتیشده باید تا 10 سال در منازل استفاده شود.
تولیدکننده کالاهای اصلی برای خود بدنامی ایجاد نمیکند
هادی موحد، کارشناس بازار
گارانتی در اصطلاح رایج طول عمر یک کالا و محصول خریداریشده را تعیین میکند. در این میان اجناس اصلی امتحان خود را پس دادهاند و به تعبیری برند حاضر نیست تا اعتبار خود را از دست بدهد و محصولات بدون گارانتی را وارد بازار کند یا حتی با ارائه گارانتی تقلبی امتیاز بهدستآمده در بازار را خدشهدار کند. حتی اگر گارانتی هم در بسته کالا یا محصول موجود نباشد، با کدی که روی جعبه یا بستهبندی دارند، خدمات پس از فروش را ارائه میدهند. به عبارت دیگر، اجناس اصلی و معتبر آنقدر اعتبار و ارزش دارند که تولیدکننده آن حاضر نیست برای خود بدنامی ایجاد کند. در عناوینی مثل گارانتی مشکلاتی وجود دارد که شرکتها را مجبور به اعتمادسازی میکند. براساس قانون حمایت از مصرفکننده و نظام صنفی باید طول عمر هر کالایی مشخص باشد و تولیدکننده باید این طول عمر را گزارش کند. این خود نوعی ضمانت است، چراکه اگر محصول قبل از زمان اعلامشده خراب شد، میتوان تولیدکننده را بازخواست کرد. بنابراین مشتری به این توجه میکند که در مرحله نخست کالایی که میخرد، برند باشد و ثانیا عمر آن در خودش تعریف شده باشد، نه در کاغذ گارانتی آن و اگر واقعا مشکلی برای آن کالا پیش آید، به علت علائم و آثاری که در تولید وجود دارد، تولیدکننده برای رفع عیب یا تعویض کالا پاسخ مناسبی داشته باشد. در قانون حمایت از مصرفکننده این فرصت وجود دارد و برای پاسخگویی تولیدکننده کافی است زمان خرید احراز شود، حتی اگر گارانتی هم در کار نباشد.